Η επίθεση στην προσωπικότητα κάποιου θεωρείται παράνομη ενέργεια, κατοχυρωμένη από τον Αστικό Κώδικα (άρθρο 57) και επισύρει ποινές βάσει του Ποινικού Κώδικα (άρθρα 361-367). Τι συνιστά προσβολή της προσωπικότητας;
Πίνακας Περιεχομένου
- Εξύβριση: Επίθεση στην αξιοπρέπεια ή φήμη ενός ατόμου μέσω λόγων ή πράξεων.
- Δυσφήμιση: Ανακοίνωση ψευδών στοιχείων που μπορεί να ζημιώσουν την φήμη ή την αξιοπρέπεια ενός ατόμου.
- Συκοφαντική Δυσφήμιση: Δυσφήμιση με την πρόθεση της διάδοσης ψευδών γεγονότων.
- Παράνομη Παρακολούθηση: Η ανεπίτρεπτη εγγραφή ή παρακολούθηση της ιδιωτικής ζωής ενός ατόμου.
- Ανεπιτρεπτή Χρήση Προσωπικών Δεδομένων: Η χρήση των προσωπικών δεδομένων ενός ατόμου χωρίς συγκατάθεση.
- Προσβολή της Μνήμης Εκλιπόντος: Επίθεση στην τιμή ή μνήμη ενός πεθαμένου ατόμου.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις της προσβολής της προσωπικότητας;
- Αστική Ευθύνη: Το θύμα μπορεί να απαιτήσει αποζημίωση για τις ηθικές και υλικές ζημιές που έχει υποστεί.
- Ποινική Ευθύνη: Ο δράστης μπορεί να αντιμετωπίσει φυλάκιση ή πρόστιμο.
Πώς μπορεί να γίνει καταγγελία για προσβολή της προσωπικότητας;
- Το θύμα μπορεί να καταθέσει αγωγή στο αστικό δικαστήριο, περιγράφοντας αναλυτικά την προσβολή και τις ζημιές που υπέστη, καθώς και τα στοιχεία του δράστη.
- Το δικαστήριο θα εκτιμήσει τις συνθήκες και θα αποφασίσει για την ύπαρξη της προσβολής, την βλάβη που προκλήθηκε στο θύμα και το ποσό της αποζημίωσης.
Ανάλυση των Διακρίσεων μεταξύ Αστικής και Ποινικής Ευθύνης:
- Η αστική ευθύνη εστιάζει στην αποζημίωση του θύματος.
- Η ποινική ευθύνη στοχεύει στην τιμωρία του δράστη.
- Είναι δυνατή η ταυτόχρονη εφαρμογή αστικών διεκδικήσεων και ποινικής δίωξης.
Οι διακρίσεις μεταξύ αστικής και ποινικής ευθύνης καταδεικνύουν διαφορετικούς στόχους και διαδικασίες. Ενώ η αστική ευθύνη στοχεύει στην αποκατάσταση του θύματος μέσω αποζημίωσης για υποστείς βλάβες, η ποινική ευθύνη αναζητά την επιβολή ποινής στον δράστη για την παραβίαση του νόμου. Η δυνατότητα παράλληλης άσκησης αστικής αγωγής και ποινικής δίωξης επιτρέπει την πλήρη αντιμετώπιση των συνεπειών μιας προσβολής.
Σε ό,τι αφορά τις προθεσμίες για την άσκηση δικαστικών διεκδικήσεων, υπάρχει διαφορά μεταξύ της παραγραφής της αστικής αγωγής και της ποινικής δίωξης, με την πρώτη να ορίζεται σε πέντε έτη από την πράξη και τη δεύτερη σε δέκα έτη.
Αναφορικά με τις αξιώσεις βάσει του άρθρου 57 ΑΚ, απαιτείται η παραβίαση της προσωπικότητας μέσω διαφόρων μορφών όπως η δυσφήμιση, η παράνομη παρακολούθηση, η σωματική ή ψυχολογική βία, η κοινωνική απομόνωση, ή η αθέμιτη εργασιακή συμπεριφορά. Η προσβολή πρέπει να είναι παράνομη, δηλαδή να μη συμμορφώνεται με τον νόμο ή τους κανόνες δικαίου, και να υπάρχει υπαίτιοτητα, είτε με δόλο είτε με αμέλεια, καθώς και αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της προσβολής και της ζημίας που προκλήθηκε.